تعريف: سازمان یادگیرنده، سازمانی است که در آن، افراد به طور مستمر تواناییهای خود را ارتقا میبخشند تا به نتایجی که مدنظر است دست یابند و بدین ترتیب الگوهای جدید تفکر رشد و اندیشههای جمعی و گروهی گسترش یابند. ایجاد و حفظ یک سازمان یادگیرنده نوعی مزیت رقابتی به شمار میآید که میتواند سازمان را در برابر سایر سازمانهای رقیب ، نیرومند، پایدار و استوار نگهدارد. هایزمن سازمان یادگیرنده را نوعی از سازمان میداند که یادگیری اعضایش را به گونه ای فراهم میآورد که نتایج ارزشمندی را نظیر نوآوری، کارایی، هم سویی بهتر با محیط و مزیت رقابتی پایدار به ارمغان میآورد. همچنین ، پیتر سنگه نیز معتقداست که تنها منبع مزیت رقابتی پایدار در بلندمدت برای سازمانها، یادگیری سریعتر نسبت به رقباست و چنانچه سازمان به این امر نائل شود، از سایر سازمانهای رقیب اثربخش تر و کاراتر خواهدشد.
ضرورت ایجاد سازمان یادگیرنده چیست؟
- با نرخ روزافزون تغییر و تحولات در دنیای امروز، سازمانها باید بتوانند هر چه سریعتر با این تغییرات هماهنگ شده و فعالیت خود را گسترش دهند. این امر فقط با فراهم کردن زمینه آموش و یادگیری ممکن خواهد بود.
- در گذشته طراحی سازمانها به شکلی بود که بتوانند تا مدت‌ها بدون هیچ تغییری از تکنولوژی‌های ماشین محور استفاده کنند. اما سازمانهای امروزی برای به کارگیری ایده‌های جدید و اطلاعات طراحی شده‌اند و کاملا دانش محور هستند. در واقع هر کدام از کامندان این سازمانها در یک یا چند فعالیت تخصصی تبحر دارند و مدام در حال یادگیری هستند. این کارمندان قادرند مسائل و مشکلات مربوط به حوزه فعالیت خود را بیان کرده و برای آن‌ها راه حل مناسب ارائه دهند.
- با گسترش تکنولوژی، افزایش سرعت و پیچیدگی تغییرات محیطی، حس بی اعتمادی در محیط‌های سازمانی افزایش پیدا کرده است. در این زمان کسب و کارها برای تطابق و هماهنگی با این تحولات، نیاز به دانش و آگاهی گسترده از عوامل محیطی دارند. اکنون دیگر «یادگیری» تنها سرمایه مهم و قابل اتکا به شمار می‌رود و با تخصصی شدن کسب و کارها، نیاز به آن بسیار بیشتر از گذشته احساس می‌شود.
- اکثر کسب و کارهای امروزی، با بی توجهی به مفهوم آموزش و یادگیری، قادر به شناسایی مشکلات و تهدیدات موجود نیستند و توان خلق و ارائه راه‌حل را نیز ندارند.
مزايا و كاربرد:
- سازمانهای خلاق می‌توانند محیط‌های کاری را به شکلی ایجاد کنند که در آن‌ها از تفکر خلاق استقبال شود.
- سازمان خلاق این باور وجود دارد که هریک از کارکنان میتواند برای مشکلات مربوط به کار، یک راه‌حل ارائه کند.
- در این سازمانها پایگاه دانشی وجود دارد که توانایی تفکر انتقادی و خلاقانه، تبادل نظرات و ایده‌ها و همکاری با سایر افراد در فرایند تحقیق و فعالیت را برای ما فراهم می‌کند.
دستاورد و هدف: سازمان یادگیرنده، یادگیری را برای اعضای خود، فرآیندی مستمر و خلاقانه میداند و با استفاده از نوآوری و خلاقیت اعضای خود، هم از درون و هم از بیرون رشد می‌کند. بنابراین می‌توانید خلاقیت و یادگیری را دو اصل به هم پیوسته در سازمانهای موفق به شمار آورید. در این سازمانها افراد می‌توانند نتایجی را که واقعا می‌خواهند ایجاد کنند و چگونگی بهبود کل سازمان را در کنار هم بیاموزند.