استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط

در طول یک دهه‌ی گذشته، پذیرش و به‌کارگیری استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی به یکی از داغ‌ترین موضوعات حسابداری مبدل گشته است. به‌رغم این که پذیرش استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی موجب بهبود شفافیت و مقایسه‌پذیری صورت‌های مالی واحدهای تجاری می‌شود. پذیرش این استانداردها در بنگاه‌های کوچک و متوسط به دلایل مختلفی همچون نیازهای متفاوت استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی این بنگاه‌ها، هزینه‌های پذیرش استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی و ضعف دانش استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی در کارکنان کار ساده‌ای محسوب نمی‌شود. از این رو، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی کوشیده است با تهیه و تدوین استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط، ساز و کارهای لازم برای افزایش پذیرش و تسهیل به‌کارگیری استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی در این بنگاه‌ها را فراهم سازد.

بر اساس اعلام هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی در سپتامبر 2012، از زمان تدوین این استانداردها در 2009، بیش از 80 کشور این استانداردها را پذیرفته‌اند یا قصد پذیرش آنها را دارند. با توجه به اثر پذیرش این استانداردها از سوی بنگاه‌های کوچک و متوسط بر افزایش مقایسه‌پذیری و کیفیت گزارشگری مالی و رونق و رشد اقتصادی بنگاه‌های کوچک و متوسط، در ادامه بر مفهوم استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط و ضرورت تدوین این استانداردها برای بنگاه‌های کوچک و متوسط تمرکز می‌شود.

تاریخچه استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط

مدت کوتاهی پس از شکل‌گیری هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی پروژه‌ی استانداردهای بنگاه‌های کوچک و متوسط در دستور کار این هیات قرار گرفتند. هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی در سال 2004 نخستین مقاله‌ی مباحثه‌ای مربوط به استانداردهای حسابداری بنگاه‌های کوچک و متوسط را با عنوان دیدگاه‌های اولیه‌ی استانداردهای حسابداری بنگاه‌های کوچک و متوسط را با عنوان دیدگاه‌های اولیه‌ی استانداردهای حسابداری بنگاه‌های کوچک و متوسط منتشر کرد. بر پایه‌ی پاسخ‌های دریافتی به این مقاله‌ی مباحثه‌ای، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی در سال 2007 استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی مجزایی را برای واحدهایی پیشنهاد کرد که پاسخ‌گویی عمومی ندارند.

در همین سال، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی پیش نویس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط را منتشر کرد. در ژوئن 2007، تعداد 116 بنگاه کوچک از 20 کشور مورد آزمون میدانی قرار گرفتند تا مشکلات و نارسایی‌های حاصل از به‌کارگیری و گزارشگری بر مبنای این پیش نویس مشخص شود. در نیمه‌ی نخست سال 2008 کارگروه هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی برای تحلیل نتایج آزمون میدانی و بازبینی نظراتی که در ارتباط با این پیش‌نویس دریافت کرده بود، تشکیل جلسه داد.

این کارگروه تا جولای 2008 نظرات خود را هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی ارائه کرد. پس از آن، تا آوریل 2009، هیات به باز کنکاش در ارتباط با این پیش نویس پرداخت. سرانجام در جولای 2009 نسخه‌ی نهایی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط منتشر شد. از آن هنگام تاکنون بیش از 80 کشور در سراسر جهان، این استانداردها را پذیرفته‌اند یا برنامه‌ای برای پذیرش این استانداردها اعلام کرده‌اند. در هنگام انتشار استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی مقرر داشت پس از دو سال تجربه‌ی بنگاه‌های کوچک و متوسط در اجرای این استانداردها آن‌ها را ارزیابی خواهد کرد. هم‌چنین، این هیات اعلام کرد پس از انجام بازبینی اولیه، انجام اصلاحات در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی تقریبا هر سه سال یکبار مورد توجه قرار گیرد.

بر این اساس، هیات در ژوئن 2012 فراخوان درخواست اطلاعات را به عنوان نخستین گام در بازبینی جامع اولیه برای استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط منتشر کرد. هدف از این درخواست اطلاعات، جستجوی دیدگاه‌های عمومی در ارتباط با این موضوع است که آیا به انجام اصلاحات در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط نیاز است و در صورت نیاز به انجام اصلاحات، چه اصلاحاتی باید انجام شود. مهلت اظهارنظر درباره‌ی این موضوع 30 نوامبر 2012 به پایان رسید

ضرورت استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط

هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی، بنگاه‌های کوچک و متوسط را به صورت واحدهای تجاری تعریف می‌کند که پاسخ‌گویی عمومی ندارند و صورت‌های مالی با مقاصد عمومی را برای استفاده‌کنندگان برون‌سازمانی منتشر می‌کند. ولی با توجه به قوانین کشورهای مختلف می‌توان بنگاه‌های کوچک و متوسط را به شکلی تعریف کرد که متمایز از ویژگی‌های بیان شده‌ی هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی باشد. ولی بنگاه‌های کوچک و متوسط بدون توجه به این معیارها، نقش حیاتی در اقتصاد جهانی دارند. از آن جا که بنگاه‌های کوچک و متوسط، نوآوری را پرورش می‌دهند و موجب افزایش رقابت می‌شوند، این بنگاه‌ها ستون فقرات اقتصاد دانسته می‌شوند. به علاوه‌، این بنگاه‌ها در اشتغال‌زایی نیز مشارکت بسزایی دارند. با توجه به شواهد ارائه‌شده از سوی سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی مبنی بر این که این بنگاه‌ها 95 درصد سازمان‌ها در اتحادیه‌ی اروپا را تشکیل می‌دهند، درک تاثیر آن‌ها بر اقتصاد ساده است.

بنگاه‌های کوچک و متوسط بسیاری وجود دارد که به مبادله‌ی بین‌المللی کالاها می‌پردازند. در نتیجه، آن‌ها به عنوان مبنایی از محیط تجاری سالم و متوازن در نظر گرفته می‌شوند. به‌علاوه، بنگاه‌های کوچک و متوسط انعطاف‌پذیرتر هستند زیرا در بعضی از موارد تصمیم‌ها به وسیله‌ی مالکی اتخاذ می‌شود که مسئول اداره‌ی شرکت است. بنابراین، بنگاه‌های کوچک و متوسط به دلیل آن که ساختار پیچیده و سازماندهی پیچیده‌ی شرکت‌های بزرگ‌تر را ندارند در مقایسه با آن‌ها با تغییرات سازگارتر هستند. ضمن این که بنگاه‌های کوچک و متوسط در مقایسه با شرکت‌های بزرگ‌تر از نقدینگی و اهرم کم‌تری برخوردارند و به منظور پوشش این شکاف از راه‌حل‌هایی مثل اعتبار تجاری و وام‌های مالک استفاده می‌کنند یا بر وام‌های تامین مالی کوتاه اتکا دارند.

بنگاه‌های کوچک، راهبردهای متفاوتی را دنبال می‌کنند و احتمالا اهداف آن‌ها به جای بیشینه‌سازی سود و رشد، بر بقا و پایداری استوار شده است. در بنگاه‌های کوچک کارکرد مباشرتی وجود ندارد و گزارش‌های مالی نقش کارگزاری را بین مدیر- مالک و بانک ایفا می‌کند. با توجه به این مطلب، در این بخش به بحث در ارتباط با ضرورت معرفی استاندارد حسابداری جداگانه برای بنگاه‌های کوچک و متوسط می‌پردازیم:

نیازهای متفاوت استفاده‌کنندگان: هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی، استفاده‌کنندگان اصلی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی را بازارهای سرمایه می‌داند. استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بیش‌تر برای برآورده کردن نیازهای سرمایه‌گذاران و حقوق مالکانه‌ی شرکت‌ها در بازارهای سرمایه‌ی عمومی طراحی شده است و هدف از این استانداردها بنگاه‌های کوچک و متوسط نیست. بخش بنگاه‌های کوچک و متوسط 99 درصد بنگاه‌های تجاری سراسر جهان را شکل می‌دهد و می‌توان استدلال کرد که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل برای برآورده کردن نیازهای آن‌ها با نیازهای استفاده‌کنندگان آن‌ها ربط‌پذیر نیستند، زیرا آن‌ها بیش‌تر بر جریان‌های نقدی کوتاه‌مدت‌تر، نقدینگی و توان پرداخت بدهی تمرکز دارند (هیات استانداردهای بین‌المللی، 2009). به باور هالت، بنگاه‌های کوچک و متوسط از صورت‌های مالی برای دامنه‌ی محدودتری از تصمیم‌ها استفاده می‌کنند، زیرا تراکنش‌های آن‌ها پیچیدگی کم‌تری دارد. بنابراین، نیاز کم‌تری به تحلیل پیچیده‌ی صورت‌های مالی وجود دارد.

به طور خلاصه، در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط مجموعه‌ی کامل اصول حسابداری ساده شده بر حسب موضوع سازمان‌دهی شده است. این استانداردها احتمالا نیازهای استفاده کنندگان صورت‌های مالی را بهتر برآورده می‌سازند. الزامات گزارشگری و حسابداری پیچیده و اغلب تفصیلی اصول حسابداری پذیرفته‌ی همگانی ملی با استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل همیشه مربوط نیستند و به‌کارگیری آن‌ها می‌تواند پرهزینه باشد. در بحث نیازهای استفاده‌کنندگان، استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط مزایای روشنی برای سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و افرادی دارد که به دنبال افزایش تامین مالی از راه ایجاد شفافیت با به‌کارگیری مجموعه‌ی جهانی استانداردهای گزارشگری مالی هستند.

بر اساس مواد آموزشی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط بنیاد کارگروه استانداردهای حسابداری بین‌المللی، گروه‌های اصلی استفاده‌کنندگان برون‌سازمانی صورت‌های مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط بانک‌هایی هستند که به بنگاه‌های کوچک و متوسط وام می‌دهند و فروشندگانی هستند که محصولات خود را به بنگاه‌های کوچک و متوسط می‌فروشند و از صورت‌های مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط برای اتخاذ تصمیم‌های اعتباری و قیمت‌گذاری استفاده می‌کنند. در حالی که شرکت‌های پذیرفته شده در بازارهای سرمایه از استانداردهای گزارشگری و حسابداری برای تامین مالی از راه خریداران بالقوه‌ی سهام استفاده می‌کنند. بنگاه‌های پذیرفته‌نشده در بازارهای سرمایه، مسیر مشابهی را انتخاب نمی‌کنند زیرا بنگاه‌های کوچک و متوسط در بازار سرمایه پذیرفته نشده‌اند و بازاری ندارند که سهام آن‌ها در آن مبادله شود.

وام بانکی از جست‌و‌جوی فرد علاقه‌مند به ایجاد یک بنگاه کوچک، ساده‌تر خواهد بود. در این زمینه، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی بانک‌ها را مهم‌ترین استفاده‌کننده‌ی اطلاعات حسابداری در حوزه‌ی بنگاه‌های کوچک و متوسط می‌داند. موضوع بحث‌برانگیز به دیدگاه هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی در ارتباط با سهامداران بنگاه‌های کوچک و متوسط که مدیران این بنگاه‌ها نیز هستند، باز می‌گردد. هیات از سهامداران پس از مشتریان و فروشندگان به عنوان استفاده کننده‌ی صورت مالی یاد می‌کند. هیات این گونه نتیجه‌گیری می‌کند که مدیران می‌توانند هر اطلاعاتی که برای اداره‌ی کسب و کار خود به آن نیاز دارند را به دست آورند و سرانجام هیات توضیح می‌دهد بنگاه‌های کوچک و متوسط اغلب صورت‌های مالی را تنها برای مالکان یا برای گزارشگران مالی یا دیگر اهداف قانونی تهیه می‌کنند که به اوراق بهادار اشاره‌ای ندارد. صورت‌های مالی که تنها به این دلایل تهیه می‌شوند ضرورتا صورت‌های مالی با مقاصد عمومی نیستند. می‌توان نتیجه گرفت که ارائه‌ی اطلاعات مالکان صرف به منظور کمک به آنان در اتخاذ تصمیم‌های مدیریتی بیانگر هدف اصلی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط نیست.

ملاحظات هزینه- منفعت: بیشتر مدیران کسب‌و‌کار کوچک، هزینه‌های رعایت استانداردهای حسابداری را بیش‌تر از مزایای آن می‌دانند. از آن جا که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی پذیرش جهانی بیش‌تری یافته‌اند، هم‌اکنون این استانداردها در بعضی از قلمروهای حقوقی پذیرفته شده‌اند یا اصول حسابداری پذیرفته‌ی همگانی ملی این قلمروها بر مبنای استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی تدوین شده است. بر اساس اعلام هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی، هنگام انتشار این استانداردها به‌کارگیری استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی در نزدیک به 30 قلمروی حقوقی برای همه‌ی شرکت‌های پذیرفته‌نشده در بازار سرمایه (خصوصی) الزامی شده است. 20 قلمروی دیگر استفاده از این استانداردها را برای بعضی از بنگاه‌ها الزامی کرده‌اند ولی 36 قلمروی دیگر استفاده از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل را مجاز شمرده‌اند. در بسیاری از قلمروهای دیگر که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی مستقیما الزامی نشده‌اند، استانداردهای ملی به شدت با استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی هم‌گرا شده‌اند.

این موضوع به این معنی است که در واقع استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی به آن بنگاه‌های خصوصی تحمیل شده‌اند که اغلب تخصص با توانایی تحمل هزینه‌های رعایت استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل را ندارند. در این راستا، بسیاری از بنگاه‌های خصوصی اعلام کرده‌اند استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی باری را به تهیه‌کنندگان بنگاه‌های خصوصی کوچک تحمیل می‌کنند و این بار در حال افزایش است زیرا استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی تفصیلی‌تر شده‌اند و بیش‌تر شرکت‌ها استفاده از آن‌ها را آغاز کرده‌اند. در این شرایط، استدلال اصلی برای استاندارد حسابداری بنگاه کوچک و متوسط جداگانه بار هزینه‌های اضافی گزارشگری است که برای موسسه‌های کوچک‌تر نسبتا سنگین‌تر است، زیرا هزینه‌های به‌کارگیری مجموعه‌ی کامل استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل در مقایسه با نیازهای استفاده‌کنندگان توجیه‌پذیر نیست.

بنابراین، در تدوین استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط، اهداف برآورده ساختن نیازهای استفاده‌کنندگان را با توازن هزینه‌ها و منافع از دیدگاه تهیه‌کنندگان دنبال می‌کنند. به‌کارگیری این استاندارد هزینه‌های رعایت بسیاری از بنگاه‌های کوچک‌تر را کاهش می‌دهد و به ساده‌سازی صورت‌های مالی این بنگاه‌ها کمک می‌کند. همچنان، این اعتقاد وجود دارد که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط برای مدیریت داخلی مناسب نیست و هزینه‌های تهیه و حسابرسی هر یک از گزارش‌های شرکت را افزایش می‌دهد. در نتیجه افزایش الزامات افشا می‌تواند به صورت بالقوه به شرکت‌های پذیرنده‌ی این استانداردها معایب رقابتی را در مقایسه با شرکت‌هایی که از مقررات حسابداری ساده‌تر استفاده می‌کنند تحمیل کند.

کیفیت پایین‌تر اطلاعات حسابداری: در هر کشور اصول حسابداری پذیرفته‌ی همگانی ساده شده‌ای برای بنگاه‌های خصوصی تدوین شده است. در بیش‌تر کشورها، بسیاری یا حتی همه‌ی بنگاه‌ها تعهد قانونی به تهیه‌ی صورت‌های مالی دارند که با مجموعه‌ی الزامی اصول حسابداری پذیرفته‌ی همگانی هم‌خوانی دارد. این گروه صورت‌های مالی قانونی معمولا توسط یک کارگزاری دولتی نگه‌داری می‌شوند یا بر روی یک تارنمای قرار می‌گیرد. بنابراین، در دسترس اعتباردهندگان، عرضه‌کنندگان، کارکنان، دولت‌ها و دیگران هستند. داشتن یک یا شمار بیش‌تری از اصول حسابداری پذیرفته‌ی همگانی ملی جداگانه برای بنگاه‌های خصوصی در هر قلمرو به کاهش کیفیت اطلاعات حسابداری منجر می‌شود.

به علاوه، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی استدلال می‌کند استانداردهای حسابداری بنگاه‌های خصوصی در بسیاری از کشورها با توجه به نیازهای وام‌دهندگان، فروشندگان و دیگر استفاده‌کنندگان برون سازمانی تدوین نشده است. این می‌تواند به دسترسی سرمایه‌ی بنگاه‌های خصوصی آسیب بزند یا دست کم هزینه‌ی سرمایه را به ویژه در ارتباط با کشورهای کوچک و در حال توسعه افزایش دهد. در قلمروهایی که بنگاه‌های خصوصی به استفاده از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل ملزم شده‌اند، کیفیت اجرا اغلب شگفت‌آور است. استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط مقایسه‌پذیری گزارش‌ها را برای استفاده‌کنندگان بهبود می‌بخشد. این استانداردها اطمینان عمومی به گزارش‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط را بهبود می‌دهد و هزینه‌های چشم‌گیر مرتبط با حفظ استانداردها بر مبنای ملی را کاهش می‌دهد. به علاوه، هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی بیان می‌کند در جایی که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل الزامی هستند، این استانداردها فضایی را برای رشد کسب‌و‌کارهایی فراهم می‌کنند که آماده‌ی ورود به بازارهای سرمایه‌ی عمومی هستند.

فقدان مقایسه‌پذیری در بازارهای جهانی: بازارهای کسب‌و‌کار جهان، حتی در ارتباط با بنگاه‌های خصوصی کوچک یکپارچه هستند. موضوع اصلی این است که رویه‌های حسابداری تدوین شده برای بنگاه‌های کوچک و متوسط نمی‌تواند سازگار باشد و ممکن است در بین کشورها فاقد مقایسه‌پذیری باشد. تفاوت‌های حسابداری فهم‌پذیری را کاهش می‌دهد، مقایسه‌ها را با ابهام روبرو می‌سازد و به تصمیم‌های نابهینه منجر می‌شود. دیوید تئودی، رئیس پیشین هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی، در معرفی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط می فرمایند: “انتشار استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط موفقیت بزرگی برای شرکت‌های سراسر جهان است. برای نخستین بار، بنگاه‌های کوچک و متوسط از کیفیت بالای مشترک برخوردار خواهند شد و از منظر بین‌المللی با مجموعه‌ای از الزامات حسابداری ارتباط دارند. معتقدیم این مزایا در اقتصادهای توسعه یافته و نوظهور وجود خواهد داشت”. از سوی دیگر، الزامات ارائه شده در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک جامعیت الزامات استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل را ندارد. از این رو، رفتار حسابداری متفاوت گزارشگری بنگاه‌ها بر اساس این استانداردها اجتناب ناپذیر است.

تفاوت‌های استانداردهای بنگاه‌های کوچک و متوسط با استانداردهای کامل

استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی ساده‌شده‌ی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل است. این استانداردها با هدف برآورده ساختن نیازهای استفاده‌کنندگان بنگاه‌هایی که پاسخ‌گویی عمومی ندارند و با در نظر گرفتن ملاحظه‌ی هزینه و منفعت توسط هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی طراحی شده است. در نتیجه این استانداردها در مقایسه با استانداردهای گزارشگری مالی کوچک‌تر هستند و تقریبا تنها ده درصد الزامات افشای مندرج در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل را دارد. به علاوه، این استانداردها زبان ساده‌ای دارد و بسیاری از جزئیات مطرح شده در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل را در بر نمی‌گیرد. تفاوت‌های شکلی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل و استانداردهای بنگاه‌های کوچک و متوسط در جدول زیر نشان داده شده است:

تفاوت‌های شکلی استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل و استانداردهای بنگاه‌های کوچک و متوسط

از نظر محتوا، با وجود آن که مواد حسابداری تفصیلی تا حد بسیاری با استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل سازگار هستند، تفاوت‌های کلیدی زیر بین این استانداردها مشاهده می‌شود:

موضوعات حذف شده: بعضی از موضوعات خاص بازیافت‌یافته در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی معمولا برای بنگاه‌های کوچک و متوسط مربوط دانسته نمی‌شوند و بر این اساس از استانداردهای گزارشگری مالی این بنگاه‌ها حذف شده‌اند. پیش‌تر هنگام انتشار پیش‌نویس استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط از روش‌ها و استانداردهای گزارشگری مالی موجود در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی نمی شد. این موضوع استاندارد گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط را اختیاری می‌کرد. با انتشار نهایی استاندارد گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط همه‌ی این ارجاع‌ها حذف شد و تنها گزینه‌ی جایگزین بخش‌های ابزارهای مالی در استاندارد گزارشگری مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط، استاندارد حسابداری بین‌المللی 39.

انتظار می‌رود به دلیل پیچیدگی‌های زیاد، بیش‌تر بنگاه‌های کوچک و متوسط استاندارد حسابداری بین‌المللی 39 را به کار نبرند. در نتیجه، استانداردهای گزارشگری مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط یک سند مستقل از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل به شمار می‌رود. موضوعات استانداردهای حسابداری بین‌المللی کامل که از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط حذف شده‌اند عبارتند از:

  • سود هر سهم
  • گزارشگری مالی میان‌دوره‌ای
  • گزارشگری قسمت‌ها
  • بیمه (زیرا شرکت‌های بیمه‌ای واجد شرایط استفاده از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط نیستند)
  • حسابداری خاص برای دارایی‌های آماده برای فروش بازتاب صرف گزینه‌ی ساده‌تر. در مواردی که استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل انتخاب خط مشی حسابداری را فراهم می‌سازد. معمولا تنها گزینه‌ی ساده‌تر در استاندارد گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط بازتاب می‌یابد. در این موارد، بنگاه‌های کوچک و متوسط دیگر مجاز به استفاده از دیگر گزینه‌های ارائه شده در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل نخواهند بود.

در ادامه نمونه‌هایی از گزینه‌های مندرج در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل بیان می‌شود که در استانداردهای بنگاه‌های کوچک و متوسط موجود نیست:

  • برای ابزارهای مالی، طبقه‌بندی‌های آماده برای فروش و نگهداری تا سررسید در استاندارد حسابداری بین‌المللی 39 و گزینه‌ی ارزش منصفانه حذف شده‌اند.
  • مدل تجدید ارزیابی در استاندارد حسابداری بین المللی 16، اموال، ماشین‌آلات، تجهیزات و استاندارد حسابداری بین‌المللی 38، دارایی‌های نامشهود حذف شده‌اند.
  • تلفیق متناسب برای سرمایه‌گذاری‌ها در بنگاه‌های تحت کنترل مشترک حذف شده است.
  • برای اموال سرما‌یه گذاری، اندازه‌گیری به جای انتخاب بین مدل‌های بهای تمام شده و ارزش منصفانه با توجه به اوضاع و شرایط انجام می‌شود. در صورتی که ارزش منصفانه‌ی اموال سرمایه‌گذاری را بتوان به صورت اتکاپذیر بودن تلاش با هزینه‌ی اضافی اندازه‌گیری کرد، مدل ارزش منصفانه باید به کار گرفته شود. در غیر این صورت استفاده از مدل بهای تمام شده مجاز است.
  • گزینه‌های مختلف کمک‌های بلاعوض دولت در استاندارد حسابداری بین‌المللی 20، حسابداری کمک‌های بلاعوض دولت و افشای کمک دولت
  • تعویق سود و زیان‌های محاسبات بیمه‌ای طرح‌های مزایای بازنشستگی معوق
  • ساده‌سازی‌های شناسایی و اندازه‌گیری هیات استانداردهای حسابداری بین‌المللی ساده‌سازی‌های چشم‌گیری را در اصول شناسایی و اندازه‌گیری استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل انجام داده است. نمونه‌هایی از ساده‌سازی‌های انجام شده در ارتباط با اصول شناسایی و اندازه‌گیری عبارتند از:

ابزارهای مالی: به جای چهار طبقه‌بندی ارائه شده در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی کامل تنها دو طبقه‌بندی در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی بنگاه‌های کوچک و متوسط دیده می‌شود. ابزارهای مالی که معیارهای خاص را برآورده می‌سازند با بهای تمام شده یا بهای تمام‌شده‌ی مستهلک شده اندازه‌گیری می‌شوند. از آن جا که طبقه‌بندی‌های آماده برای فروش و نگه‌داری تا سررسید در استاندارد حسابداری بین‌المللی 39 لحاظ نخواهد شد. همه‌ی اوراق بهاداری که نیت نگه‌داری تا سررسید برای آن‌ها وجود دارد نیاز به اقدام بر اساس مقررات این گروه از اوراق بهادار ندارند. هم‌چنین، نیازی به اوراق بهادار آماده برای فروش نیست. ضمن این که الزامات حذف و حسابداری مصون‌سازی ساده شده ارائه شده است.

پیمایش به بالا